‘We hebben de afgelopen jaren te veel geld opgepot’

Jaarsma: ‘Zou er eerder zijn geïndexeerd als de Wtp vijf jaar geleden was aangenomen?’ Noordman. ‘Dat denk ik wel. Over het jaar 2022 zou ik trouwens minder optimistisch zijn geweest, met de inflatie, de oorlog in Oekraïne en noem maar op. Maar pensioenen gaan niet over één jaar, die gaan over vele jaren. Dat is meteen ook de reden waarom je nu niet moet wachten met invoering van de Wtp. Inflatie is bijvoorbeeld altijd een probleem, in welk stelsel dan ook. De economie is in essentie onzeker, het gaat erom dat je een stelsel inricht waarmee je goed kunt inspelen op onzekerheden. En dat kan met de Wtp.’ Jaarsma: ‘Als de Wtp een stap vooruit is, waarom roept-ie dan zoveel weerstand op?’ Noordman: ‘Dat komt voort uit onzekerheid. We hebben wat dat betreft in onze eigen organisatie ook nog wel het een en ander uit te leggen. Er gaan verhalen rond die niet kloppen, zeker niet voor de solidaire premieregeling waarvan wij een groot voorstander zijn. De Wtp is wel een ingewikkelde wet, dat moeten we niet willen ontkennen. Zeker ook met het onderscheid tussen solidaire en flexibele premieregeling. Maar gelukkig heb je als werknemer maar met één regeling te maken.’ Jaarsma: ‘Een ander punt: het nabestaandenpensioen. Onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt vraagt hier veel aandacht voor. Het kan bijvoorbeeld nogal wat uitmaken of je partner vlak voor of na de pensioendatum overlijdt. Hoe zie jij dat?’ Noordman: ‘Ook wat dat betreft wordt het beter met de nieuwe wet. Die zorgt er namelijk voor dat niemand meer onverwacht zonder verzekering voor het nabestaandenpensioen komt te zitten. Nu kan het bijvoorbeeld mislopen als je verongelukt tijdens een maand vakantie die je hebt opgenomen om daarna aan een nieuwe baan te beginnen. Je partner kan dan zonder nabestaandenpensioen komen te zitten als dat bij je vorige baan op risicobasis was verzekerd. Dat willen we voorkomen. Of je nu vlak voor of vlak na je pensioendatum overlijdt, er is straks voor je partner levenslang nabestaandenpensioen.’

Jaarsma: ‘Het vertrouwen lijkt er niet altijd te zijn dat de pensioenfondsen het beste willen voor hun deelnemers. Waar zou dat aan kunnen liggen?’ Noordman: ‘Dat is een interessante vraag, want de ervaring leert dat mensen een relatief laag vertrouwen hebben in het pensioenstelsel in het algemeen en een relatief hoog vertrouwen in hun eigen fonds. Daarbij speelt nog iets anders: het is een misvatting om te denken dat de fondsen altijd het beste willen voor hun individuele deelnemers. Ze willen het beste voor het collectief. En dat kan voor afzonderlijke deelnemers in zeldzame gevallen wel eens tegenvallen. Het is dan ook van belang om de echt schrijnende gevallen goed te onderzoeken en daar een oplossing voor te vinden. Maar een systeem dat voor alle deelnemers perfect is, dat bestaat niet. Dat geldt dus ook voor de stelselwijziging. Het is niet te voorkomen dat enkelen erop achteruit kunnen gaan. Wat voor ons telt, is dat het stelsel als geheel toekomstbestendig wordt. En zoals ik al zei: aan de echt schrijnende gevallen moet je iets doen. Daar is ook ruimte voor bij de invulling van de wet.’ Jaarsma: ‘Pleit dit alles niet voor een eenheidsregeling, een pensioen dat voor iedereen gelijk is?’ Noordman: ‘Dream on…’ Jaarsma: ‘Het zou het voor ons wel makkelijker maken om uit te leggen aan onze deelnemers.’ Noordman: ‘Pensioen is een arbeidsvoorwaarde, net zoals salaris en vakantie. De lonen en de vrije dagen verschillen per bedrijf en per sector, en de pensioenen dus ook. Je zou misschien willen dat het anders was, maar het is nu eenmaal een fact of life. Je moet het pensioen bovendien bekijken in het totale pakket. Daarom gaan we bij cao-onderhandelingen soms akkoord met een pensioenregeling die niet helemaal optimaal is omdat we elders wel resultaat behalen. ’